Chắc hẳn nhiều bố mẹ cũng cảm thấy rằng thật khó để có thể lựa chọn những hình thức kỷ luật phù hợp khi con có những hành vi cư xử không đúng mực. Với nhiều bố mẹ, việc đánh con hay quát mắng con vẫn là cách nhanh nhất và dễ làm nhất nhưng thực tế chúng ta có nhiều cách khác nhau để cả con và cả bạn bớt căng thẳng cũng như vui vẻ hơn khi thựchiện 😅😅
Tuy nhiên, việc quyết định lựa chọn hình thức kỷ luật nào còn phụ thuộc vào tính khí của con, của bạn cũng như mong đợi chung của cả gia đình. Ngoài ra, các chuyên gia cũng đồng ý rằng sẽ không có một hình thức kỷ luật đơn lẻ nào mà phù hợp với tất cả đứa trẻ hay tất cả gia đình trong mọi tình huống. Nhiều khi bố mẹ có thể phải kết hợp nhiều hình thức khác nhau để phù hợp với hành vi và hoàn cảnh chung của gia đình.
Nhưng trước hết chúng ta hãy cùng xem có những hình thức kỷ luật nào nhé!
1. Hình thức kỷ luật tích cực
Kỷ luật tích cực được dựa trên việc đưa ra lời khen và sự khích lệ cho trẻ thay vì tập trung vào hình phạt nếu trẻ không làm. Bố mẹ sẽ dạy cho trẻ những kỹ năng giải quyết vấn đề và cùng ngồi lại với trẻ tìm ra những giải pháp thích hợp khi có vấn đề xảy ra.
Ví dụ: Một đứa trẻ 6 tuổi không chịu làm bài tập về nhà.
Bố mẹ nào sử dụng kỷ luật tích cực thì sẽ ngồi xuống và nói chuyện cùng con: “Bố mẹ biết cô giáo muốn con làm xong bài tập về nhà trong tối nay và con thì đang không muốn làm. Con nghĩ chúng ta có thể làm gì để làm xong bài tập này và gửi lại cho cô đúng giờ được nhỉ?”
2. Hình thức kỷ luật nhẹ nhàng
Với kỹ thuật này, bố mẹ sẽ tập trung vào việc kiểm soát cảm xúc của chính mình trước trong khi tìm cách giải quyết vấn đề của con. Khi lấy lại được bình tĩnh, bố mẹ có thể thể hiện sự hài hước trong câu nói của mình hoặc chỉ cho trẻ thấy những điều tích cực nếu như trẻ thực hiện.
Ví dụ: Một đứa trẻ 6 tuổi không chịu làm bài tập về nhà.
Bố mẹ đáp lại con bằng khiếu hài hước sẽ nói: “Con có muốn viết 2 trang giấy cho cô giáo để giải thích vì sao mình không muốn làm bài tập tối nay không?” Sau đó, bố mẹ sẽ nói với trẻ ngồi cùng với mình và thảo luận về việc cần làm gì để có thể làm xong bài tập.
3. Hình thức kỷ luật đưa ra giới hạn
Hình thức kỷ luật này liên quan đến việc thiết lập các giới hạn rõ ràng, khi ấy, trẻ sẽ biết những gì mình được phép làm và những gì là ngoài giới hạn. Sau đó, khi trẻ biết hậu quả là gì khi bước ra khỏi giới hạn, trẻ sẽ tuân thủ nhiều hơn.
Ví dụ: Một đứa trẻ 6 tuổi không chịu làm bài tập về nhà.
Bố mẹ sử dụng kỹ thuật này sẽ đặt ra một giới hạn và kết quả rõ ràng để trẻ có thể hình dung được: “Tối nay, con sẽ không được sử dụng bất kỳ thiết bị điện tử nào cho đến khi con làm xong bài tập về nhà.”
4. Hình thức kỷ luật “điều chỉnh hành vi”
Hình thức kỷ luật này xuất phát từ quan điểm, hành vi đúng thì sẽ dẫn đến kết quả tích cực và ngược lại, hành vi sai sẽ dẫn đến kết quả tiêu cực. Do vậy, với hành vi tốt của trẻ sẽ được củng cố bằng lời khen hoặc phần thưởng của bố mẹ, trong khi cư xử không đúng thì trẻ sẽ có thể phải “đối mặt” với những điều mình không mong muốn như bị mất một vài quyền lợi nào đó.
Ví dụ: Một đứa trẻ 6 tuổi không chịu làm bài tập về nhà.
Nếu bố mẹ sử dụng kỹ thuật này thì sẽ nhắc nhở con về bất kỳ phần thưởng nào đó được chuẩn bị từ trước và nói: “Nhớ là một khi con làm xong bài tập về nhà thì con sẽ được sử dụng máy tính 30 phút.” Ngược lại, nếu trẻ thể hiện sự phản đối bằng cách mè nheo, kêu gào, nài nỉ thì bố mẹ sẽ thể hiện sự phớt lờ.
5. Hình thức kỷ luật “hướng dẫn cảm xúc”
Hướng dẫn cảm xúc là một quá trình gồm 5 bước, tập trung vào việc dạy cho trẻ về cảm xúc. Khi trẻ hiểu được cảm xúc của mình thì trẻ có thể nói ra bằng lời thay vì hành động dựa trên cảm xúc. Trẻ sẽ được dạy rằng cảm xúc con có là điều hoàn toàn bình thường và bố mẹ sẽ giúp con có những cách thức phù hợp để làm việc với chính cảm xúc của mình. Bố mẹ có thể đọc thêm về hình thức kỷ luật này trong một bài viết của chúng mình tại đây:
https://www.facebook.com/
Ví dụ: Một đứa trẻ 6 tuổi không chịu làm bài tập về nhà.
Khi bố mẹ sử dụng kỹ thuật hướng dẫn cảm xúc, họ sẽ cố gắng giúp con nhận diện được cảm xúc của mình bằng việc nói: “Bố mẹ biết là con sẽ buồn vì không thể chơi cả tối và còn phải làm bài tập về nhà. Môn toán đôi khi cũng thật khó và điều đó khiến con nản lòng khi không biết làm thế nào hoặc có khi phải mất một thời gian dài để làm. Vậy thì chúng ta sẽ dành ra ít phút để vẽ một bức tranh con cảm thấy thế nào khi đến giờ làm bài tập về nhà môn toán nhé!”.
Là một ông bố, bà mẹ thì một trong những nhiệm vụ của mình là dạy cho trẻ cách cư xử phù hợp. “Công việc” này thực sự đòi hỏi nhiều thời gian, kiên nhẫn hay thậm chí là cả nước mắt nhưng khi con “lớn lên” thì chắc hẳn chúng ta cũng sẽ “lớn lên” rất nhiều và học hỏi được từ đó rất nhiều. Vậy nên, hãy cho mình thêm thời gian, nếu cần, bố mẹ nhé!
Bài viết của chúng mình có tham khảo từ:
[1] https://
[2] https://
[3] Chương trình làm cha mẹ “KHÔNG AI HOÀN HẢO” Việt Nam – Sách dành cho cha mẹ về Hành vi:
https://www.unicef.org/
